Philips doet na 123 jaar afstand van de oorsprong van de organisatie: verlichting. De nadruk komt volledig te liggen op gezondheidszorg door de divisies Healthcare en Consumer Lifestyle samen te voegen onder de noemer HealthTech. De lichtdivisie moet op termijn zelfstandig verder. De onderdelen die worden samengevoegd hadden vorig jaar een omzet van 15 miljard euro, de inkomsten bij de lichtdivisie bedroegen 7 miljard euro. Daarmee hebben ze volgens Philips voldoende schaalgrootte om te profiteren van het erfgoed van meer dan 120 jaar innovatie. Philips zet de lichtdivisie apart en overweegt meerdere opties voor ‘alternatieve eigendomsstructuren met directe toegang tot de kapitaalmarkten’. Meer informatie over dit proces volgt in 2015.
Dat Philips nu de navelstreng met licht doorknipt zal, ongeacht de beweegredenen, met name bij werknemers van Philips Lighting voelen als verraad, aldus FNV bondgenoten.
Sinds de oprichting staat Philips gelijk aan licht en maakt het onderdeel uit van het DNA van het concern. De fundamenten van Philips werden in 1891 gelegd met de oprichting van Philips & Co. in Eindhoven door Gerard Philips en zijn vader Frederik Philips. Een paar jaar later, in 1895, versterkte Gerards broer Anton Philips de jonge onderneming. Hij bleek een groot commercieel talent en binnen een paar jaar behoorde Philips tot de grootste producenten van gloeilampen in de wereld. Lighting is wereldwijd nog steeds de grootste divisie van Philips. ‘Dat Philips nu de navelstreng met licht doorknipt zal, ongeacht de beweegredenen, met name bij werknemers van Philips Lighting voelen als verraad’, zegt bestuurder Ron van Baden van FNV Bondgenoten in reactie op de aankondiging.
Van Baden verwacht dat het opsplitsen van Philips zal leiden tot een lange periode van onduidelijkheid en onzekerheid bij Philips. Hij voorziet ‘een enorme ontvlechtingsoperatie’ en houdt rekening met gedwongen ontslagen. ‘Op ons rust de plicht om samen met de werknemers te knokken hun perspectief op gewoon goed werk, zowel binnen als buiten Philips veilig te stellen’, zegt de vakbondsbestuurder. Als topman Frans van Houten er niet in slaagt om dat perspectief te bieden ‘dan is hij gewoon niet de juiste persoon op de juiste plek’, voegt hij eraan toe. Van Houten denkt dat de afsplitsing van de lichtdivisie 12 tot 18 maanden in beslag neemt. ‘In 2016 staat de lichtdivisie op eigen benen.’ Eric Rondolat, in wie de topman zijn volste vertrouwen uitsprak, blijft leiding geven aan het onderdeel. Consumenten zullen volgens Van Houten weinig merken van de splitsing die Philips voor ogen heeft. De naam Royal Philips NV blijft bestaan. ‘Philips blijft grotendeels hetzelfde doen. Het verschil is dat het bedrijf anders wordt ingericht.’ HealthTech en Lighting Solutions krijgen elk een eigen hoofdkantoor in Nederland.
Aangemoedigd door de Industriële Revolutie in Europa startte Philips in 1914 met een eigen onderzoekslaboratorium en kwam het bedrijf met innovaties op het gebied van röntgen- en radiotechnologie. Honderd jaar later borduurt het bedrijf met de oprichting van HealthTech voort op deze ontwikkeling. De ingrepen brengen volgens Philips extra kostenbesparingen voort, 100 miljoen in 2015 en nog eens 200 miljoen in 2016. De herstructurering brengt echter ook een eenmalige kostenpost van 50 miljoen euro met zich mee. Banenverlies in ondersteunende functies als IT, vastgoed en personeelszaken zijn volgens Van Houten niet uitgesloten.
Het lopende besparingsprogramma, minder zware negatieve wisselkoerseffecten dan in de eerste helft van dit jaar en enige verbetering van de lichtmarkten in Europa en de VS, hebben naar verwachting een positief effect op de resultaten in de tweede jaarhelft. Daar staan echter aanvullende kosten voor een fabriek in de VS, voorzieningen voor juridische zaken en zwakte in verscheidene markten tegenover. Philips verwacht dat het bedrijfsresultaat in de tweede helft wat lager uit zal vallen dan een jaar eerder.