Het Probleem:
Via-via kreeg ik een tweetal GA209s platenspelers in mijn bezit. Ik had er al één in mooie staat, maar tegen nog meer volautomatisch moois zeg ik uiteraard geen nee. De ene speler was incompleet en had al eerder onderdelen geofferd voor reparatiedoeleinden, de andere machine was compleet maar “van slag”. Bij inschakelen begon het plateau niet te draaien en de arm kwam niet van zijn plaats. Wanneer je handmatig de arm op de plaat zette, ging het plateau wel draaien en werd de plaat netjes afgespeeld. Aan het einde echter werd de arm niet opgetild maar bleef hij in de eindgroef lopen. Duidelijk een probleem met de regelautomaat. Ik besloot om de speler een kans te geven en me te wagen aan een poging tot reparatie.
Repareren van een platenspeler gaat het handigst als je zowel bij de bovenkant om de functies te bedienen als ook bij de onderkant om te zien wat er zich aan de binnenkant afspeelt. Om dit doel te bereiken heb ik er even over gedacht om een gat in mijn werktafel te zagen, maar dat leek me iets teveel van het goede. Een andere oplossing diende zich aan: cassettebandjes. Beter gezegd, de doosjes ervan. Op de foto’s is te zien hoe ik de onderkant van de 209 heb losgemaakt en het hele apparaat op vier cassette-doosjes op tafel staat. Zo kun je er gemakkelijk onder kijken en eventueel dingen aanraken met de hand terwijl tegelijkertijd de bovenkant ook gewoon toegankelijk is. Een ideale methode!
Van normale platenspelers zijn we gewend dat een programmaschijf wordt aangedreven door het plateau en op deze manier zijn functies automatisch vervult. De Philips GA209s Electronic echter doet zijn naam eer aan. Hier wordt het gehele programma elektronisch afgehandeld door een tweetal motoren; één bedient de programmaschijf en een tweede motor verzorgt de bewegingen van de armlift. Op elke motor zit een soort tussenwiel met RUBBER rand, waarmee frictie wordt gemaakt met het aan te drijven onderdeel. En in die rubber randen zit ‘m nou juist het probleem. Tussenwielen kennen we allemaal, en het fenomeen dat ze glad, zacht of te dun worden is ook bekend. Zo was ook het geval bij deze platenspeler. Door de toetsen te bedienen was schitterend te zien dat de motor voor de programmaschijf ging draaien, echter doordat de rubber ring van het tussenwiel glad en week was geworden had deze geen kracht meer om de programmaschijf aan te drijven, en gebeurde er dus niets. De oplossing bleek simpel: de tussenwielrubbers van de donor-209 bleken wel nog goed te zijn en konden probleemloos worden overgezet.
Ook de elektronische aanraaktoetsen waarmee de snelheid gekozen wordt, zijn een berucht probleem. Ze reageren slecht, soms zelfs helemaal niet meer of – ook vervelend – één van beide toetsen springt keer op keer vanzelf aan. Ook dit probleem wilde ik eens nader onderzoeken en ik heb de hele toetsjes uit de speler gehaald. Het viel me toen pas op dat de aanraakoppervlakken niet van metaal zijn maar van kunststof met een geleidende laag. Hier steken twee (eveneens kunststof) pinnetjes uit waarop de stekkertjes zitten die naar het binnenste van de speler gaan. Deze stekkertjes waren in dit geval ernstig geoxideerd en zaten daarnaast ook nog eens heel erg los. Wederom een simpele oplossing, stekkertje even in de contactspray hangen en met een klein tangetje ietsjes dichtknijpen. Helaas brak tijdens de werkzaamheden één van de pinnetjes van een aanraaktoets af. Oeps, en nu? Gelukkig was het eenvoudig om het betreffende ringetje uit het groene lichtdoorlatende hulsje te drukken en het draadje er eenvoudig
onder te klemmen.
Het apparaat lijkt in orde te zijn, tijd om alles dicht te schroeven en te testen. Joehoe, de toetsen reageren perfect en ook het gedrag van arm en plateau is perfect. Geslaagde reparatie dus. Tijd om een muziekje op te zetten. Oeps, wat gebeurt er nu? De plaat ligt op, de arm komt eraan, gaat omlaag en WHOESJJ, hij glijdt zo een heel stuk over de plaat in plaats van netjes in de inloopgroef te vallen. Hm, wat kan dát nu weer zijn? Gelukkig blijkt ook dit probleem een eenvoudige oplossing te kennen. Wanneer we de arm goed bekijken, blijkt deze veel te laag boven het plateau te hangen. Hierdoor is hij niet vrij in zijn bewegingen en schuift hij een eindje op wanneer de armlift omlaag gaat. Plateau eraf en ook dit probleem is toe te wijzen aan rubber onderdeeltjes. De rubberen afstandsbusjes waarin het subchassis is opgehangen blijken door de jaren heen ingezakt te zijn, en deze afstand is dus te klein geworden. Afstandsbusjes eruit en in plaats van TUSSEN het plateau er volledig OP gelegd. Dat scheelt al snel 3 tot 5 mm, wat ruim voldoende is voor een nette afstand tussen arm en tafel. Probleem opgelost! Het resultaat: weer een schitterende 209s gered van de ondergang en enkele leerzame uurtjes gehad!
Fotoverslag:
